"Miś", "Ryś" oraz WSI

Aleksander Kwaśniewski podważył wiarygodność raportu z likwidacji WSI. Nie on jeden. Zamieszanie wokół efektów pracy ministra Antoniego Macierewicza przypomina coraz bardziej scenariusz politycznej komedii przyparawionej groteską. To ciekawe, zważywszy, że od półtora tygodnia możemy oglądać w kinie film "Ryś".

Autor scenariusza i reżyser filmu Stanisław Tym na spotkaniu z dziennikarzami we wrocławskim multipleksie (10 lutego) powiedział, że na premierze "Rysia" nie było polityków. Była za to pani Jolanta Kwaśniewska. Ktoś z sali rzucił: "Ale był przecież Kazimierz Marcinkiewicz!". Na co Stanisław Tym odpowiedział: "Był pewien profesor fizyki. Przecież mówię, że nie było ani jednego polityka".

Siłą rzeczy, "Ryś" - czyli dalsze przygody znanego z "Misia" prezesa klubu "Tęcza" Ryszarda Ochódzkiego - wzbudzał duże emocje. Widzowie spodziewali się kontynuacji legendarnego "Misia", którego reżyserem był Stanisław Bareja. Tym zaprzeczał tym domysłom, podkreślając, że "Ryś" to nie "Miś". I basta.

Gdy "Ryś" wszedł na ekrany kin, pierwsze komentarze były różne. Mariusz Cieślik w "Newsweeku" pisał tak:

Prawda jest taka, że misją samobójczą było nie tylko zatrudnienie [Piotra] Rubika [zrobił muzykę do filmu - przyp. 5W], ale w ogóle realizacja "Rysia". Zwłaszcza, że jest to kontynuacja "Misia" (...) Przez ćwierć wieku komedia Stanisława Barei obrosła niebywałym kultem. Napisanych przez Tyma dialogów dwa pokolenia Polaków uczyły się dzieckiem w kolebce. Obraz raz po raz pokazuje któraś z telewizji i za każdym razem bije rekordy oglądalności. Zaś w plebiscytach na komedię wszech czasów "Miś" wygrywa na zmianę z "Samymi swoimi" Sylwestra Chęcińskiego (jak większość z państwa doskonale pamięta, ten ostatni twórca wyreżyserował "Rozmowy kontrolowane", gdzie po raz drugi pojawił się prezes Ochódzki).

Wydawało się, że Tym przedsięwziął mission impossible. I choć urodą nie ustępuje Tomowi Cruise'owi, który po raz trzeci z sukcesem wcielił się w superagenta Ethana Hunta, wszyscy sądzili, że trzeci film o Ryszardzie Ochódzkim będzie w najlepszym wypadku umiarkowaną porażką. A jednak czekaliśmy na "Rysia" z wielką niecierpliwością. Świadczy o tym ton dziesiątek pytań, które mi zadawano po pierwszym publicznym pokazie filmu. Większość brzmiała mniej więcej tak: "I co, da się to oglądać?". A kiedy odpowiadałem, że owszem, że to naprawdę dobry film, charakterystyczną reakcją było głośne westchnięcie ulgi. Rodzaj potwierdzenia, że są jednak na tym świecie rzeczy niezmienne, punkty, które mogą być dla nas oparciem, a jedną z nich jest komediowy talent Stanisława Tyma.

("Newsweek", 18.02.2007., Mariusz Cieślik, "Misio Rysio")

Mimo wszystko "Ryś" jest inny od "Misia". Bo też inna jest nasza rzeczywistość. Niby nie ma PRL więc żarty się skończyły. Drwina z upragnionej wolności i demokracji okazuje się być zdecydowanie bardziej gorzka. Inna rzecz, że "Ryś" wywołuje uczucie przesytu. Można zaryzykować opinię, że gdyby skrócić scenariusz i przemontować film, to obraz zyskałby na tym. Ale widać, że Stanisław Tym (jak sam o sobie mawia - pesymista) chciał "ugryźć" wszystko, bo tyle go wkurzało w polskiej rzeczywistości.

Równolegle z wejściem "Rysia" na ekrany kin wybuchła awantura o raport z likwidacji WSI, a Jarosław Kaczyński dokonał zmian w rządzie, wywołując trochę zamieszania i sporo komentarzy. Sytuacja w kraju sama z siebie przypomina momentami komedię w stylu Barei. Ale może to też materiał na film?

Czy można sobie wyobrazić komedię o ujawnianiu kolejnych grup agentów?